ارزیابی تأثیر اضافه مقاومت در رفتار لرزه‌ای قابهای خمشی فولادی

آئین‌نامه‌های معتبر جهان نظیر2000IBC و یا2000NEHRP در چند سال اخیر توجه خاصی به ضریب اضافه مقاومت (Overstrength Factor) در سازه‌ها نموده‌اند. تأثیر این پارامتر در حفظ ایمنی سازه‌ها در برابر زلزله به وضوح آشکار است. این پارامتر به همراه ضریب قابلیت اعتماد/ درجه نامعینی که کنترل کنندة تأمین اضافه مقاومت مورد نیاز سازه می‌باشد، از سال 1997 در آئین‌نامه‌های یاد شده مطرح گردید. تشریح پارامتر اضافه مقاومت و عوامل مؤثر بر آن، نقش آن در رفتار لرزه‌ای سازه‌ها، بیان کم‍ّی آن در قابهای خمشی فولادی از طریق انجام تحلیل‌های غیرخطی تحت بارگذاری جانبی استاتیکی افزاینده (Push Over) و همچنین تعیین مقدار این ضریب در نقطة عملکرد سازه (Performance Point) بخشهایی از این مقاله را تشکیل می‌دهند. همچنین این مطلب که " آیا مقدار اضافه مقاومت نامشخصی که طی طراحی در سازه‌‌ها ایجاد می‌شود، برای آنها کافی است و یا اینکه باید مقدار مشخصی اضافه مقاومت در سازه‌ها ایجاد شود تا سازه‌ها عملکرد مناسبی در رفتار غیرخطی داشته باشند" مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این مقاله هشت قاب خمشی با تعداد طبقات و دهانه‌های مختلف در دو سیستم قاب خمشی فولادی معمولی و ویژه مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. این قابها بر اساس دو آئین نامة استاندارد 2800 ایران (ویرایش دوم) و IBC2000 آمریکا طراحی و میزان تأمین اضافه مقاومت مورد نیاز سازه ها تعیین و بر اساس ضوابط هر دو آئین نامه مقایسه شده‌اند.